تصوير 1. ويليام وگمن. کژوئال، 2002.

 

 

ويليام وگمن[1] (متولد 1943، آمريکا) از هنرمندان شناخته‌شده‌ي معاصر و از شخصيت‌هاي کليدي جنبش هنر مفهومي ساحل غربي آمريکا – در کنار افرادي مثل اد راشا[2]، جان بالدساري[3]، داگلاس هي‌يوبْلر[4]، ديويد سال[5] و ويا تِلْمينْس[6] – است که موضوع عکس‌هايش حول پرتره‌هايي است که طي قريب به سه دهه از سگ‌هايش گرفته. او از طريق اين پرتره‌ها ارجاعات گسترده‌اي به زندگي روزمره، تاريخ، هنر و مد داشته است. وگمن از دهه‌ي هفتاد، همچون هنرمنداني مثل مري کسينْدس[7]، چاک کلُس[8] و لوکاس ساماراس[9] براي تهيه‌ي هنر خود دوربين پلاريد را به کار برده است.

 

 

تصوير 2. برشي از ويدئو ويليام وگمن با عنوان «من ري، مي‌خواي که…»، 1972.

 

 

وگمن تا کنون موفق به دريافت دو کمک‌هزينه‌ي هنري از گوگنهايم و کمک‌هزينه‌ي ديگري از صندوق ملي حمايت از هنرها در آمريکا شده است و آثارش در گالري‌ها، موزه‌ها، رويدادها و مجلات هنري مهم جهان به نمايش درآمده‌اند. همچنين کتاب‌هاي متعددي از او به چاپ رسيده است، از جمله کتاب‌هاي کودک پرفروشي که بر اساس قصه‌هاي معروف کودکانه شکل گرفته‌اند. آثار وگمن هم‌اکنون در مجموعه‌ي موزه‌ي هنر مدرن نيويورک، موزه‌ي هنر آمريکايي اسميتسني‌ين، موزه‌ي هنر آمريکايي ويتني و موزه‌هاي ديگر نگهداري مي‌شوند.

 

 

تصوير 3. از نمايشگاه «ويليام وگمن: انسان بودن»، گالري ملي ويکتريا، ملبرن، استراليا (2018 – 2019).

 

 

اخيراً تور جهاني نمايشگاه عکس‌هاي پلاريد وگمن به کيوريتري ويليام يوئينگ زير عنوان «ويليام وگمن: انسان بودن»[10] ملهم از کتابي با همين عنوان (2017)، با بررسي بيش از سي سال کار عکاسي وگمن و نمايش صد عکس منتخب، شامل بسياري از عکس‌هاي ديده‌نشده‌ي او، در حال برگزاري است. به‌مناسبت اين نمايشگاه تصميم گرفتيم نگاهي داشته باشيم به بدنه‌ي کاري اين هنرمند.

 

 

تصوير 4. دنيل دُرسا. ويليام وگمن و سگش در استوديواش در نيويورک.

 

 

وگمن پس از تحصيل نقاشي و هنر در کالج هنر مساچوسِتْس و دانشگاه ايلينُي بين سال‌هاي 1968 تا 1970، در دانشگاه ويسکانسين و يک سال در دانشگاه ايالتي کليفرنيا هنر مفهومي و عکاسي تدريس کرد. او پس از اين دوره نخستين آثارش را در اوايل دهه‌ي 1970 به نمايش گذاشت.

موضوع اصلي کارهاي وگمن سگ‌هايش هستند. نخستين سگ کارهاي او، سگي از نژاد وايْمرانر بود که وگمن نام او را «من رِي»[11] گذاشت (هم‌نام هنرمند سورئاليست معروف قرن بيستم). او با همکاري من رِي ويدئوهايي ريل‌تايم ساخت (تماشاي ويدئوها) و سپس از سال 1978 با دوربين پلاريد قطع بزرگش عکاسي از او را آغاز کرد.

 

 

 

 

وگمن من رِي را در موقعيت‌هاي سورئال و نامتعارفي عکاسي و حاصل کار را در کتابي با عنوان «بهترين دوست انسان (1982)» [12] منتشر کرد. اين کتاب به‌ادعاي سنفرد شوارتْس در نيويورک‌بوکس «شايد اصيل‌ترين کتاب عکس از زمان انتشار «آمريکايي‌ها»ي (1959) رابرت فرانک باشد»، چرا که اين کتاب همچون «آمريکايي‌ها» در جهان عکاسي نادر است. «کتاب فرانک همه‌چيز دارد – همه‌ي حس‌وحال‌ها و همه‌ي ساعات روز و هر نوع آدمي – از نگاه آدمي دلخور و ناراحت. عکس‌هاي وگمن نيز همه‌چيز دارند، اما با نگاهي دروني‌تر.»

نگاه بي‌تفاوت من ري و سگ‌هاي بعدي وگمن – فِي رِي[13] و فرزندانش – هنگام قرار گرفتن‌شان در موقعيت‌هاي آشناي انساني – در حال تماشاي تلويزيون، در حال آشپزي، همراه سگ خانگي، يا با ژست‌هاي معمول پرتره – که همزمان شکلي نامتعارف پيدا کرده‌اند، لحني طنزآميز به کارهاي وگمن بخشيده است.

 

 

 

 

 

 

از مهمترين ويژگي عکس‌هاي وگمن ارجاعات طنزآميز او به زندگي روزمره، تاريخ، هنر، اسطوره، فيلم، مد، طراحي و تبليغات است. وگمن المان‌هاي آشناي هنر را در آثارش بازسازي و دگرگون ساخته است. از تنديس‌هاي کلاسيک تا نقاشي کالر فيلد، کوبيستي و سورئال، از سنت‌هاي پرتره‌پردازي تا هنر اجرا، او المان‌هاي آنچه با عنوان هنر مي‌شناسيم را اين بار از طريق سگ‌هاي پرحوصله‌اش بازآفريني کرده و همزمان با خلق فرم جديدي از هنر، شکل آشناي هنر و زندگي را به طنز آغشته است.

 

 

 

 

 

 

وگمن با پوشاندن لباس به تن سگ‌هايش آنها را در حالاتي عکاسي کرده که يادآور عکس‌هاي مد و پرتره‌هاي استوديويي است. او سگ‌ها را با لباس، کفش و موهاي انساني و در ژست‌هاي متعارف پرتره و مد، ژست‌هايي که گاهي از نمونه‌هاي انساني‌شان فراتر مي‌روند، زير نورپردازي‌هاي دقيق استوديويي و غالباً در حالت بي‌تفاوتي يا بيگانگي تصوير کرده است.

 

 

 

 

 

 

اگر چه بيشتر عکس‌هاي وگمن در محيط استوديويي و زير نور مصنوعي تهيه شده‌اند، اما او همچنين تعدادي از عکس‌هايش را خارج از محيط استوديو گرفته است. در اين پرتره‌ها سگ‌ها را در حال انجام اموري مثل تماشاي تلويزيون، کشاورزي، دوچرخه‌سواري و قايق‌راني مي‌بينيم. او در مجموعه‌ي «روزهاي دهقاني» (1996) همچون يک پروژه‌ي عکاسي مستند پرتره‌هايي از سگ‌ها با لباس دهقاني و در محيط واقعي تهيه کرده است. داستان اين کتاب راجع به يک سگ شهري با نام چيپ است که براي ديدن پسرعموهايش و ياد گرفتن کشاورزي به روستا رفته.

 

 

 

 

تجربه‌ي انسان‌بودن
وگمن با همکاري سگ‌ها، موجوداتي که اکنون به بخش قابل توجهي از زندگي شهري بدل شده‌اند، سبک جديدي از هنر بدن و اجرا را پيش نهاده است. با وجود جنبه‌ي طنزآميز کارها، او صرفاً به ساختن تصاويري بامزه از سگ‌ها – تصاويري که اينک هزاران نمونه از آنها را مي‌توان در يوتيوب و اينستاگرام يافت – رضايت نداده است.

در واقع، وگمن شخصيت برجسته‌ي سگ‌هايش را حفظ کرده و آنها در آثارش اهميتي هم‌پاي هنرش يافته‌اند: سنفرد شوارتْس من رِي را «يکي از باهوش‌ترين، زرنگ‌ترين و خوش‌قيافه‌ترين چهره‌ها در تاريخ عکاسي» دانسته و نشريه‌ي ويلج وُيس پس از مرگ من ري در سال 1982 به او لقب «Man of the Year» داده است. در واقع، سگ وگمن آن قدر معروف شد که اسم هم‌نامش را، که يکي از مهم‌ترين هنرمندان قرن بيستم است، تحت‌الشعاع قرار دهد. به‌راستي که وگمن با کمک بازيگران بي‌تفاوت و صبورش موفق شده مفهوم انسان‌بودن در دنياي معاصر را دست بي‌اندازد!

منبع : سايت عکاسي